روانشناسی رشد1-2 پ (پیری و مرگ )
رشد 2
فصل 11 پیری و مرگ
اندازه گیری آثار پیری :
1-بصورت عرضی : افراد سنین مختلف اندازه گیری می شود و نتایج با هم مقایسه می شود.در این اندازه گیری سطح اجتماعی و تحصیلات لحاظ نمی شود. بنابراین می تواند نتیجه ی اغراق آمیز داشته باشد.
2-بصورت طولی : در این تحقیق افراد را در طول زمان به دفعات آزمایش می شود ، فقط همه ی افراد تا آخر ثابت نمی مانند و بعضی ها از آزمایش تفره می رند.
مثلا طبق بررسی های انجام شده اثر پیری در بین اشخاصی که شیوه زندگی خوبی داشته اند کم بوده .
شکل های مختلف هوش :
هوش سیال : توانایی سازگاری به شیوه ی تازه با یک موقیت تازه
با کمک نقاشی ها و مواد غیر کلامی مثل ماتریسها ، مازها و ...
هوش متبلور : توانایی کشف مجدد شیوه سازگاری تجربه شده در موقعیت های پیشین.
با کمک آزمون لغات و اطلاعات عمومی
حفظ توانایی های ذهنی :
سالمندان برای حفظ سلامتی ذهنی خود هر چند که بعضی از توانایی ها را نمی توانند انجام دهند ولی می توانند فعالیت های شناختی پیچیده انجام دهند مثل شطرنج و ...
یادگیری و پیری :
تحقیقات نشان می دهد سالمندان اگر زمان بیشتری را برای آموزش صرف کنند و کدگزاری موفقی داشته باشند بیشتر از جوانان می توانند از آن بهره مند شوند.
عوامل موثر در حافظه ی پیری :
1-مقدار اطلاعات 2-نوع اطلاعات 3-تراکم نشانه ها
البته حافظه یکی از جنبه های عملکرد شناختی است و تحت تاثیر پیری قرار می گیرد.
در طول زندگی حافظه ی کلمات تغریبا ثابت می ماند ولی حافظه ی اسامی کم می شود.
اختلال های پیری یا فرتوتی :
ضعف جسمی و روانی ناشی از بالا رفتن سن
مراحل آلزایمر :
1-مرحله ی گیجی : رویدادهای گذشته ی نزدیک را فراموش می کند.
2-آشفتگی : دشواری در خواندن و بیان کلمات
3-زوال مغز : اطرافیان خود را نمی شناسد.
نظریه ی اریکسون در مورد نومیدی یا کمال:
سالمند باید بحران کمال یا نومیدی را حل کند.وقتی که شخص متوجه می شود به آخر زندگی نزدیک است باید بحران های قبلی رشد را با موفقیت حل کند و بعد تازه ای از شخصیت خود را کشف کند.
و برعکس کسی که فکر می کند زندگی را به هدر داده است نمی تواند به کمال برسد.
خویشتن پنداری :
کسانی که از لحاظ اقتصادی مرفه هستند نسبت به کسانی که مرفه نیستند خویشتن پنداری مثبتی دارند.( ثبات عاطفی)
نظریه پیک :
سالمندان از سه مرحله رشد عبور می کنند.
1-شغل 2-بدن 3 –منِ خود
تیپ های شخصیتی از نظر نوگارتن و سازگاری با پیری
1-یکپارچه :شخصی است فعال ،انعطاف پذیر ، آرام و پخته
(به سه گروه دیگر تقسیم می شود: سازمان دهندگان – متمرکزها – منزوی ها.)
2-ضدضربه: شخصی است مبارز ، جاه طلب
(به دو گروه دیگر تقسیم می شود : سرسخت – بسته)
3-منفعل-وابسطه : پویایی کمتر دارند. در مقابل اشخاص تسلیم می شوند.
( به دو گروه تقسیم می شوند : وابسته ها – بی علاقه ها )
4-متلاشی : از لحاظ عملکرد ذهنی و فرایند تفکر ضعیف هستند.رضایت از زندگی پایین.
نظریه دل کندن از کامینگ و هنری
پیری عبارت است از عقب نشینی پیش رونده از نظر جسمی ، روانی ، اجتماعی
این نظریه مخالفان زیادی دارد.
نظریه ی فعالیت نوگارتن : در مقابل نظریه دل کندن
بغیر از تغییرات جسمی که در سالمندان ایجاد می شود علت کاهش تعامل اجتماعی در دوران پیری
عدم قبول کردن اجتماع است .
نظریه ی فقدان نقش ها از اسمیت بلو :
بازنشستگی و بیوگی باعث می شود که سالمند فکر کند که در کار و خانوداه بی فایده شده است .
نظریه تبادلات اجتماعی از جیمز داوود :
انسان روابط اجتماعی برقرار می کند تا پاداش بگیرید (مثل : مواد غذایی ، احترام ، امنیت و...)و در مقابل آن خستگی ، تلاش و موانعی پیش می آید .
- ۹۵/۱۲/۱۵